Basit Usul Muhasebe tutan mükellefler, Türkiye’de genellikle küçük çaplı ticari faaliyetlerde bulunan esnaf ve sanatkârlardır. Basit usulde vergilendirilen bu mükelleflerin muhasebe yükümlülükleri, gerçek usule göre daha hafif olmakla birlikte bazı görev ve sorumlulukları vardır.
Basit Usul Mükelleflerin Görevleri:
-
Gelir Belgesi Düzenlemek:
-
Satış veya hizmet karşılığında fatura veya perakende satış fişi gibi belgeler düzenlemek zorundadırlar.
-
Ancak basit usulde mükellef olan bazı küçük esnaf, belirli sınırlar dâhilinde fatura yerine gider pusulası veya serbest meslek makbuzu da düzenleyebilir.
-
-
Gider Belgelerini Almak ve Saklamak:
-
Yaptıkları harcamaları belgelendirmek (fatura, fiş vb.) ve bu belgeleri saklamak zorundadırlar.
-
Bu belgeler, kazançlarının tespitinde gider olarak dikkate alınabilir.
-
-
Defter Tutma Zorunluluğu Yoktur:
-
Basit usul mükellefler, yasal defter tutmazlar.
-
Ancak, vergi dairesine verilen beyannameler ve belgelerle kazançları tespit edilir.
-
-
Yıllık Beyanname Vermek:
-
Her yılın Şubat ayı sonuna kadar, bir önceki yıla ait kazançlarını gösteren “Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi” verirler.
-
Bu beyanname üzerinden hesaplanan vergi, Mart ve Temmuz aylarında iki taksitte ödenir.
-
-
Geçici Vergi Vermezler:
-
Gerçek usulde vergilendirilenler gibi geçici vergi beyannamesi vermezler.
-
-
Vergi Levhası Almak ve İşyerine Asmak:
-
Gelir vergisi beyannamesi sonrasında vergi dairesinden alınan vergi levhasını iş yerinde görünür bir yere asmak zorundadırlar.
-
-
KDV Mükellefiyeti Yoktur:
-
Basit usulde vergilendirilenler genellikle Katma Değer Vergisi (KDV) mükellefi değildir.
-
Ancak, bazı durumlarda KDV’ye tabi olabilecekleri için istisnai durumlara dikkat edilmelidir.
-
-
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Alma:
-
Belediyeden işyeri açma ruhsatı almakla yükümlüdürler.
-
Kimler Basit Usulde Mükellef Olabilir? (Kısaca)
-
Yıllık işyeri kira bedeli belirli sınırların altındaysa,
-
Yıllık satış hasılatı veya hizmet geliri belli bir tutarı geçmiyorsa (her yıl güncellenir),
-
Toptan satış yapmıyorsa,
-
Başka bir iş yerinde ortaklık veya şirket ortaklığı yoksa,
-
Ticari araç kullanımı, çalışan sayısı gibi sınırlamalar içindeyse.
2025 Yılı Basit Usule Tabi Olmanın Özel Şartları
-
Alım-satım işi yapanlar için:
-
Yıllık alım tutarının 990.000 TL'yi,
-
Yıllık satış tutarının 1.580.000 TL'yi aşmaması gerekmektedir.
-
-
Hizmet veya üretimle uğraşanlar için:
-
Yıllık hasılatın 480.000 TL'yi aşmaması gerekmektedir.
-
-
Hem alım-satım hem de diğer işleri birlikte yapanlar için:
-
Toplam hasılatın (satış + hizmet) 990.000 TL'yi aşmaması gerekmektedir.
-
Basit Usulden Yararlanamayacak Olanlar
-
Serbest meslek erbabı ve kolektif şirket ortakları gibi belirli meslek grupları.
-
Gerçek usulde vergilendirilmesi gereken faaliyetlerde bulunanlar.
-
Toptan satış yapanlar veya belirli sektörlerde faaliyet gösterenler, basit usulden yararlanamazlar.
Basit Usulün Avantajları
-
Defter tutma zorunluluğu yoktur: Mükellefler, muhasebe defteri tutmak zorunda değildirler.
-
KDV mükellefiyeti yoktur: Basit usulde vergilendirilen mükellefler, KDV beyannamesi vermezler.
-
Geçici vergi beyannamesi verilmez: Yıl içinde geçici vergi beyannamesi verme yükümlülüğü bulunmamaktadır.
-
Gelir vergisi istisnası: Basit usule tabi mükelleflerin ticari kazançları, belirli şartlar dahilinde gelir vergisinden istisna edilmiştir.